De Burgerbegroting: vraag & antwoord

Waarom en sinds wanneer is er een Burgerbegroting?

De Burgerbegroting is gestart in 2014. Sindsdien beslissen de bewoners elk jaar over 10% van het districtsbudget. Het is een model van directe deliberatieve democratie: bewoners gaan met mekaar in dialoog en bepalen samen zelf wat ze belangrijk vinden voor hun district.

Waarom mag ik niet meedoen als ik in Deurne of Berchem woon?

De Burgerbegroting is een project van district Antwerpen (postcodes 2000, 2018, 2020, 2030, 2050 en 2060). Enkel deze inwoners mogen mee beslissen over 10% van het districtsbudget: door thema’s te kiezen, geld te verdelen en projecten te kiezen. Dat is jammer voor mensen die (soms letterlijk) aan de verkeerde kant van de straat wonen, maar ook voor studenten, mensen met een tweede verblijf in de stad, of mensen die in ons district werken (soms als vrijwilliger) of een zaak hebben. We maken geen uitzonderingen.

Elk district kan zelf beslissen om een vorm van burgerbegroting te organiseren. Spreek dus je lokaal bestuur aan als je een burgerbegroting wil in jouw district (Borgerhout en Ekeren hebben al een soort burgerbegroting).

Omdat goede ideeën van overal kunnen komen, mag iedereen projecten indienen, ook niet-inwoners. Het project moet dan wel plaatsvinden in district Antwerpen en de bewoners ten goede komen.

Moet ik aan alle stappen deelnemen?

Neen. Je mag dat helemaal zelf kiezen. Je mag aan één stap deelnemen, of aan drie, of aan alle stappen... in het begin van het jaar, of pas op het eind, online of live, of allebei. Dat beslis je helemaal zelf. Meedoen aan een stap verplicht je verder tot niets. Wij waarderen elke deelname, hoe klein of groot ook.

Wat is het verschil tussen online en live deelname?

De Burgerbegroting gaat in de eerste plaats om dialoog over ons district. We brengen het liefst van al bewoners samen om met mekaar in gesprek te gaan. Zij gaan op een winteravond of zonnige zondagochtend uit hun huis om met volslagen onbekenden twee uur van gedachten te wisselen. Op die manier leren zij nieuwe mensen kennen met andere standpunten en veranderen ze mogelijk hun eigen opvattingen. Daarom krijgen deelnames in groep (live, deliberatief) een groter gewicht.

Niet iedereen kan zich zo intensief engageren. Daarom kan je ook online deelnemen, in je eentje, vanuit je zetel. Zo laat je toch je stem horen. En misschien krijg je wel zin om zelf een project in te dienen, of volgende keer wèl live te komen meedoen?

Wat doen jullie om alle inwoners te bereiken?

We beseffen dat sommige mensen minder makkelijk deelnemen aan de Burgerbegroting, en doen extra inspanningen om zo veel mogelijk verschillende mensen te betrekken. Dat doen we door:

samenwerking met verenigingen (mensen in armoede, jeugdverenigingen,…)
naar de wijken te gaan (in buurthuizen, dienstencentra, …)
samen te werken met Nederlandse taallessen (Linguapolis, conversatiegroepen)
tolken gebarentaal te voorzien (op vraag)
ontmoeting te organiseren op verschillende momenten van de week (ochtend, namiddag, avond, weekend)
een brede reclamecampagne te voeren
onze communicatie en methodieken zo laagdrempelig mogelijk te houden
het digitaal stemmen zo makkelijk mogelijk te maken, en samen te werken met de webpunten

Als je zelf suggesties hebt om nog meer mensen te bereiken of met ons wil meewerken: contacteer ons.

De Burgerbegroting is niks voor mij, want ik heb dat nog nooit gedaan.

Wij willen heel graag dat jij ook meedoet. Bel of mail ons, en we helpen je verder. We kunnen je op voorhand uitleggen hoe een stap in mekaar zit. We kunnen naar je vereniging komen om ter plekke een sessie te organiseren of uitleg te geven. We helpen je graag verder als je een idee hebt voor een project, maar niet weet hoe je het moet uitwerken. We begeleiden je ook in het jaar dat je je project uitvoert.

Organiseert de Burgerbegroting competitie tussen verenigingen en bewoners?

De Burgerbegroting is in de eerste plaats een oefening in deliberatieve democratie: we brengen mensen samen om te praten over ons district. Wij geloven dat elke dialoog leidt tot verrijking en begrip. Dat is een belangrijk doel.

Dialoog betekent ook verschillende meningen. We streven zo veel mogelijk consensus na: ieders stem moet gehoord worden, en de groep probeert samen een gedragen oplossing te vinden.

Maar de Burgerbegroting verdeelt ook geld over projecten, en vaak betekent dat keuzes maken. Die keuze ligt in handen van de bewoners zelf, niet van een jury, de politici of de administratie. Waar mogelijk proberen we samenwerking tussen projecten te stimuleren.

Om zoveel mogelijk mensen te betrekken, organiseren we fysieke samenkomsten en online stemronden. We zijn ook permanent naar nieuwe ideeën op zoek om het proces te verbeteren.
Als je zelf suggesties hebt: contacteer ons.

Grote organisaties hebben een voordeel bij deelnames. Wat doen jullie daaraan?

Aan de ene kant is het aantal stemmen een aanwijzing voor de drive achter een project, en voor de gedragenheid. Aan de andere kant beseffen we dat het ene project meer achterban of middelen heeft dan het andere.

We experimenteren daarom voortdurend met manieren om een eerlijk evenwicht te bereiken:

we experimenteerden met dubbele stemmen voor kleine projecten (minder dan 5.000 EUR) maar dit had geen wezenlijk effect en werd terug afgevoerd
we verplichten iedereen om op minstens 3 ingediende projecten te stemmen om het effect van grote spelers te ‘verdunnen’
we proberen zo veel mogelijk ongebonden inwoners te betrekken via groepen en reclamecampagnes

Nee, de Burgerbegroting is niet representatief. Dat is ook niet het belangrijkste uitgangspunt. Participatieve begrotingen bieden vooral een open aanbod waarmee geïnteresseerde burgers deelnemen aan politieke processen die verder gaan dan bv. stemrecht. De Burgerbegroting is dus een aanvulling op andere representatieve democratische instrumenten, zoals verkiezingen of referenda. Ze vervangt deze dus niet. In tegenstelling tot peilingen gaan deelnemers niet kiezen tussen een paar vooraf bepaalde opties, maar ideeën ontwikkelen en/of bespreken.

Wel doet de Burgerbegroting inspanningen om te zorgen voor een diverse mix van deelnemers. Zonder deze extra inspanningen toont onderzoek dat verhoudingsgewijs meer witte mensen uit de middenklasse, vaak hooggeschoold, deelnemen aan participatieve begrotingen. Gerichte communicatie, specifieke activiteiten en samenwerkingen met lokale verenigingen helpen ons om zo divers en inclusief mogelijk te zijn.

Gaat het geld naar alle wijken?

Sommige wijken hebben meer actieve bewoners, verenigingen en buurtcomités dan andere. We besteden extra aandacht aan de wijken die uit de boot dreigen te vallen door precies dáár meer sessies te organiseren. Voor het jaar 2021 ziet de verdeling naar postcodes er als volgt uit:

Waar situeren de projecten zich?	Hoeveel projecten werden gekozen?	Wat is het toegekend budget?
2000	33	€ 259.768
2018	34	€ 224.310
2020	9	€ 86.500
2030	8	€ 12.000
2050	23	€ 68.310
2060	46	€ 290.071
districtsbreed	44	€ 257.250
TOTAAL	220	€ 1.301.909

Een klein aantal projecten situeert zich in meerdere postnummers maar is niet districtsbreed. Die projecten werden in deze tabel niet opgenomen.

Zijn er andere kanalen dan de Burgerbegroting waar ik middelen kan krijgen om mijn ideeën te realiseren?

Jawel. Die zijn er niet alleen bij het district Antwerpen, de stad Antwerpen en het EcoHuis maar ook bij de provincie Antwerpen en bij Vlaanderen. Je vindt er hier meer informatie over.

Kan ik ergens terecht voor hulp of vragen?

Ja. Bij vragen kan je altijd contact opnemen via burgerbegroting@antwerpen.be of op 03 338 34 00.